Titel Pinkas en memorboek van de joodse gemeente Oisterwijk
Auteur Vertaald door Jenneken Schouten met bijdragen van Rachel Boertjens, Bert Wallet en Wim de Bakker
Omvang 252 pagina’s
Formaat 240 x 170
Uitvoering Hard cover, gebonden
Geïllustreerd Ja
Verschenen 16 juli 2020 bestel hier
ISBN 978-90-824154-8-3
Prijs € 24,95
In de eerste helft van de 18e eeuw ontstond in Oisterwijk (Noord-Brabant) een joodse gemeente van marskramers, slachters en handelaren in gebruikte kleding. De gemeente breidde zich uit en in 1757 werd opperrabbijn Jekoetiel Zuskind aangesteld voor de Meijerij van Den Bosch en omstreken met als standplaats Oisterwijk. Als eerste rabbijn in Brabant schreef hij een Pinkas (notulenboek)en Memorboek en schiep daarmee een (geloofs)band tussen de van heinde en ver komende Joden. Deze manuscripten (pinkassiem) bevinden zich in de Bibliotheca Rosenthaliana te Amsterdam. De handgeschreven boekwerkjes in het Hebreeuws, Jiddisch, Aramees en Nederlands zijn in deze uitgave vertaald door Jenneken Schouten MA (Hebrew and Jewish Studies te Amsterdam en Translation Studies te Leiden). Zij heeft veel ervaring met Jiddische handschriften en Hebreeuwse teksten en heeft niet alleen alles naar het Nederlands vertaald maar ook de betekenis toegelicht.
De pinkassiem zijn van grote betekenis voor de geschiedenis van de
joden in Brabant in de 18e eeuw. De vertaling van deze pinkassiem zal een
aanwinst zijn voor de kennis over en het inzicht in de geschiedenis van de
Joodse gemeenschap in Oisterwijk. Hun werken, wonen, samenleven, en uitoefenen
van hun godsdienst te midden van een dorpse gemeenschap in een provincie waar
in veel steden nog geen Joden welkom waren. De manuscripten aantekeningen
bevatten overigens ook aantekeningen over de Joodse gemeenschap in andere Brabantse
plaatsen als Waalwijk, Dinther, Schijndel en Eindhoven. Het boek geeft
ongetwijfeld aanleiding voor nader onderzoek om nog meer inzicht te krijgen in
de joodse gemeenschap van Oisterwijk.
Bart Wallet en Rachel Boertjens geven in een inleiding een nadere toelichting
op de betekenis van deze Pinkas. Wallet is verbonden aan de Universiteit van
Amsterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij is gespecialiseerd in de
geschiedenis van met name van het vroeg-moderne en moderne Jodendom in
Nederland. Boertjens is conservator bij de Bibliotheca Rosenthaliana en
gespecialiseerd in joodse cultuur en geschiedenis.
Lokaal historicus Wim de Bakker gaat in op het verleden van de joodse
gemeenschap in Oisterwijk en geeft toelichting op het Naamaanmeningsregister (1811-1812)
waarin registratie werd gehouden van de Nederlandse naam die Joodse inwoners
uit Oisterwijk toen verplicht moesten gaan aannemen.