Struikelstenen in Oisterwijk

Titel Struikelstenen in Oisterwijk. Het verleden herdenken met het oog op de toekomst
Auteur Peter Slingerland
Omvang 144 pagina’s
Formaat  170 x 240
Uitvoering Hardcover, gebonden
Geïllustreerd Ja
Verschenen 28 januari 2022
ISBN 978-90-832014-0-5
Prijs € 15,00

Vanaf 1740 wonen er al Joden in Oisterwijk. In de negentiende eeuw trekken de meesten echter naar de grote steden. In de jaren dertig van de vorige eeuw neemt hun aantal weer toe. Sommigen van hen werken op de lederfabriek van de Joodse eigenaren Adler en Oppenheimer. Nadat Hitler in 1933 in Duitsland aan de macht komt en het toenemend antisemitisme het leven voor de Joden steeds moeilijker maakt, ontvlucht een groeiende groep Joden Duitsland. Een aantal van hen vestigt zich in Oisterwijk. In mei 1940 begint voor Nederland de Tweede Wereldoorlog. Het land wordt bezet door de Duitsers en daarmee begint tevens de vervolging van Joodse inwoners. Een aantal van hen duikt onder. Ook in Oisterwijk verblijven gedurende de oorlogsjaren Joodse onderduikers. De arm van de bezetter reikt echter ver en uiteindelijk zijn in Oisterwijk 23 Joodse mensen door de nazi’s opgepakt, gedeporteerd en in een concentratiekamp om het leven gebracht. In 2019 en 2021 zijn in Oisterwijk 23 struikelstenen gelegd voor de huizen waar deze Joodse mensen woonden of ondergedoken zaten. Door het leggen van de struikelstenen en de verhalen en foto’s in dit boek krijgen de 23 slachtoffers weer een naam en een gezicht, opdat we hen niet vergeten. Wie waren deze Joden eigenlijk voor wie een struikelsteen is gelegd? Hoe kwamen ze in Oisterwijk? Wat is hun levensverhaal? Allemaal vragen waarop de auteur na uitgebreid onderzoek in dit boek een antwoord probeert te geven.

Het boek, voorzien van een voorwoord van Hoogleraar Cultuur in Brabant aan Tilburg University prof. dr. A-J Bijsterveld,  begint met een beschrijving van de Joodse gemeenschap in Oisterwijk en het lot van de Joden in Oisterwijk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het volgende hoofdstuk gaat over de Lederfabriek waar relatief veel Joden werkzaam waren. Kern van deze publicatie vormt het hoofdstuk waarin de 23 Joodse oorlogsslachtoffers voor wie de struikelstenen geplaatst zijn beschreven worden. In een volgend hoofdstuk het begrip ‘struikelsteen’ nader toegelicht en wordt een impressie gegeven van de plaatsingsplechtigheden in 2019 en 2021. De uitgave sluit met een beknopt overzicht van de concentratiekampen waarin de Joodse slachtoffers uit Oisterwijk gevangen hebben gezeten en/of zijn omgebracht.

Peter Slingerland (1952) studeerde sociologie. Hij was tot zijn pensionering werkzaam binnen de gezondheidszorg. Hij is bestuurslid van de Stichting Behoud Joodse begraafplaats Oisterwijk en verricht hiervoor archiefonderzoek. Sinds 2017 is hij lid van de Werkgroep Struikelstenen Oisterwijk. Hij heeft zich binnen deze werkgroep toegelegd op het opsporen van familieleden en nabestaanden van de slachtoffers.

Gerelateerd aan dit onderwerp verschenen ook (te bestellen via het bestelformulier)

Vervolgd en vergeten. Duitse en Nederlandse Joden in Oisterwijk 1933-1945

Pinkas en Memorboek van de Joodse gemeente Oisterwijk